Samorządność instytucji publicznych funkcjonuje na szczeblu gminnym, powiatowym oraz wojewódzkim z wykorzystaniem instrumentarium prawa, chroniącego cenione dobra wspólne. Zadania te powinny być komplementarne oraz skoordynowane, co przesądza o właściwej dbałości o szeroko pojęte dobro społeczności lokalnych. Do realizacji tychże celów przygotowane są grupy dyspozycyjne, tworzone refleksyjnie, lokowane w obrębie systemu bezpieczeństwa państwa i odgrywające służebną rolę także na rzecz bezpieczeństwa „małych ojczyzn”. Powszechność oraz różność występowania zjawisk kryzysogennych wymaga sprawnego wprzęgnięcia w administracyjne tryby coraz bardziej wąsko specjalistycznych, ale i innowacyjnych grup dyspozycyjnych, kompetentnych w przeciwdziałaniu destrukcyjnej sile zagrożenia. W wymiarze zarówno indywidualnym, jak i zbiorowym natychmiastowa pomoc w sytuacji zagrożenia daje większą szansę na przeżycie i ochronę posiadanych dóbr. W obrębie każdego z typów grup dyspozycyjnych dokonuje się proces formowania służb, straży, inspekcji oraz innych podmiotów specjalizujących się w działaniach ratowniczych na rzecz ogółu, co pozostaje atutem współcześnie modernizowanych społeczeństw. Grupy te powstają nieustannie w wyniku przemian cywilizacyjnych, a ich rozwój determinowany jest poprzez określone „reżimy” ich wzrostu w strukturach społecznych, kształtowane poprzez historię oraz swoiste tożsamości. Ich proweniencję — poza procesami tożsamościowymi — warunkuje wiedza, kompetencje oraz wysoka specjalizacja zadaniowa, cechująca różnorodne typy grup dyspozycyjnych w militarnym, paramilitarnym oraz w cywilnym systemie bezpieczeństwa współczesnego państwa.